Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913: Εμπειρία, αφηγήματα, διεκδίκηση της μνήμης

Η Ελλάδα με τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) διπλασίασε την έκταση και τον πληθυσμό της. Στο βιβλίο αυτό, μέσα από τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών σε όλα τα επίπεδα, οπλιτών, αξιωματικών, πολιτικών, δημοσιογράφων, εθελοντών, νοσοκόμων κ.ά, αναδύεται η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της ελληνικής κοινωνίας πριν και κατά τη διάρκεια των πολέμων, καθώς και το ιδεολογικό πλαίσιο που τη συνεπήρε και την κινητοποίησε. Αποκαλύπτονται κρίσιμες και αμφιλεγόμενες πτυχές των δύο αυτών πολέμων καθώς και _x000D_ οι ψυχολογικές και ιδεολογικές μεταβολές που αυτοί επέφεραν στην ελληνική κοινωνία._x000D_ Πώς όμως αποτυπώθηκαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι στην ιστοριογραφία εν θερμώ και πώς αναδρομικά, όταν στη μνήμη των πολέμων είχαν εμφιλοχωρήσει οι μύθοι και οι παραμορφώσεις του Διχασμού και της Μικρασιατικής Καταστροφής; Η αντιπαραβολή και σύγκριση των μαρτυριών φέρνουν στην επιφάνεια δύο διαφοροποιημένες εκδοχές αφηγήσεων. Η πρώτη αφορά αφηγήσεις των πολέμων που γράφηκαν το 1913-1914 και εξετάζουν το θέμα χωρίς επιχρωματισμούς._x000D_ Μια δεύτερη όμως εκδοχή αφηγήσεων μετά το 1915 φανερώνει τις μάχες που δόθηκαν και στον τομέα της ιστοριογραφίας για την ιδεολογική επικυριαρχία καθεμιάς από τις δύο πλευρές του Διχασμού, αλλά και για την προσωπική δικαίωση των πρωταγωνιστών._x000D_ Οι διαφοροποιήσεις που εντοπίστηκαν στις αναδρομικά δημοσιευμένες μαρτυρίες σχετίζονται με τη λειτουργία της μνήμης και με την παραδοχή ότι η μνήμη του βιώματος αναπλάθεται καθημερινά υπό την επήρεια του εκάστοτε παρόντος.

Ελένη Δημητρίου