Μαρτυρίες - Το αλάτι μιας ζωής

Μια διαφορετική αυτοβιογραφία του σπουδαίου Έλληνα αστροφυσικού και εκλαϊκευτή της επιστήμης. Ένα ταξίδι στους σημαντικότερους σταθμούς της ζωής του μέσα από τη συζήτηση που είχε με τον δημοσιογράφο-συγγραφέα Μάκη Προβατά αλλά και τις μαρτυρίες φίλων και συνεργατών του στην προσπάθεια διάχυσης της επιστήμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας έχει ως θεματική βάση την εξέλιξη των Πλανηταρίων και της εκλαΐκευσης της επιστήμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε συνδυασμό και με τη δική μου συμμετοχή σ’ αυτήν την εξέλιξη. Πρόκειται για ένα βιβλίο με ιστορίες. Και επειδή στους ανθρώπους αρέσει να ακούνε ιστορίες, τι θα μπορούσε να είναι πιο κατάλληλο για την περιγραφή αυτής της εξέλιξης παρά οι ιστορίες της ζωής της δικής μου και των συναδέλφων μου; Παρ’ όλα αυτά το βιβλίο αυτό δεν είναι μια κλασικού τύπου αυτοβιογραφία, αν και περιλαμβάνει μερικά κομβικά σημεία της ζωής μου που συνδέονται με την εξελικτική πορεία της διάχυσης της επιστήμης.

Εξ ορισμού άλλωστε η προσπάθεια της εκλαΐκευσης και διάχυσης της επιστήμης στο ευρύ κοινό απαιτούσε ένα είδος γέφυρας που θα παρουσίαζε τα επιτεύγματα της επιστήμης με τρόπο ευχάριστο και ευκολονόητο από όλους, και όχι μόνο από ένα περιορισμένο ιερατείο ειδικών. Εξ αρχής θεώρησα πως η δουλειά μου ήταν να αποτελέσω μέρος αυτής της γέφυρας μέσα από τη διαμόρφωση ιστοριών είτε με την μορφή σεναρίων για το Πλανητάριο και την τηλεόραση, είτε με τη συγγραφή βιβλίων και άρθρων για εφημερίδες και περιοδικά, ή με τις διάφορες συζητήσεις που είχα με δημοσιογράφους στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ, ή και με τις διάφορες ομιλίες και διαλέξεις μου σε ολόκληρη τη χώρα. Γιατί είμαι περήφανος που με τις δραστηριότητές μου αυτές κατόρθωσα να είμαι και εγώ ένας παραμυθάς, ένας παραμυθατζής του Σύμπαντος. Γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές αποκαλώ τον εαυτό μου πλανηταριατζή και όχι πλανητάρχη, δάσκαλο και όχι καθηγητή.
[…]

Είναι χαρακτηριστικό και αυτό που μου έγραψε πρόσφατα ο φίλος και συνάδελφος Ίων Κορρές: «Ο κόσμος δεν χρειάζεται μεγάλα μαθηματικά μυαλά. Οι Κβαντικές και οι Σχετικότητες θα βρεθούν αργά ή γρήγορα όταν ωριμάσουν οι μαθηματικές συνθήκες. Ο κόσμος, όμως, χρειάζεται επικοινωνιακούς Sagans. Μόνο αυτοί κατεβάζουν την επιστήμη από τα στεγανά της Academia μέσα στις κοινωνίες “αποτρέποντας” έτσι τα πλήθη από βίαιες επιστροφές σε Μεσαίωνες». Αυτή άλλωστε είναι και η ουσία αυτού του βιβλίου και γενικότερα αυτό που εκπροσωπεί για μένα η εκλαΐκευση της επιστήμης. Ίσως πάλι το βιβλίο αυτό να μην είναι παρά απλά ένα είδος απολογισμού στον εαυτό μου για όσα έζησα. Ένας θόλος αναμνήσεων και ονείρων που κάναμε ως παιδιά για το αύριο, που ήδη έχει φτάσει, αφού όπως λέει και ο φίλος μου ο Θανάσης Κούστας, «εμείς τα παιδιά των χρόνων της μεταπολεμικής περιόδου, ζώντας μέσα σε στερήσεις, νιώθαμε πιο έντονη την ανάγκη να καταφεύγουμε στα όνειρα για να βαδίσουμε με αργά και σταθερά βήματα προς το αύριο».
Από τον πρόλογο του βιβλίου

Το κείμενο πλαισιώνεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Διονύσης Π. Σιμόπουλος