Τελευταίος σταθμός Άουσβιτς, Η μαρτυρία μου από το στρατόπεδο (1943-1945)

ΜΠΕΣΤ ΣΕΛΕΡ ΤΩΝ SUNDAY TIMES και DER SPIEGEL
ΜΠΕΣΤ ΣΕΛΕΡ σε Γαλλία, Γερµανία, Ολλανδία
No 1 στη Νορβηγία
Νο 2 στη Φινλανδία

«Πόσο µακριά να είναι κείνα τα θολά γαλάζια βουνά; Πόσο πλατιά να είναι η πεδιάδα που απλώνεται κάτω από το λαµπρό φως του ανοιξιάτικου ήλιου; Για µας είναι πολύ µακριά, πάρα πολύ µακριά, είναι άπιαστα. Αυτά τα βουνά δεν είναι του κόσµου τούτου, δεν είναι του δικού µας κόσµου. Γιατί ανάµεσα σ’ εµάς και τα βουνά υπάρχει το συρµατόπλεγµα. Ξέρουµε επίσης ότι για εµάς υπάρχει µόνο ένα τέλος, µόνο ένας τρόπος για να απαλλαγούµε απ’ αυτή τη συρµατόπλεχτη κόλαση: ο θάνατος. Ξέρουµε ότι αυτός ο θάνατος φοράει στολή, επειδή ο διακόπτης του αερίου ανοίγει από έναν άνδρα µε στολή: Ες Ες».
O Ολλανδός ψυχίατρος Έντυ ντε Βιντ και η Γερµανίδα γυναίκα του Φρίντελ εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς τον Σεπτέµβριο του 1943. Είχαν γνωριστεί στο στρατόπεδο µεταγωγών του Βέστερµπορκ, στην ανατολική Ολλανδία, απ’ όπου οι Εβραίοι εκτοπίζονταν κυρίως στο Άουσβιτς αλλά και στο Μπέργκεν Μπέλσεν. Ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν στο στρατόπεδο και µεταφέρθηκαν µαζί στο Άουσβιτς λίγους µήνες µετά. Κι εκεί οι δρόµοι τους χώρισαν: ο Έντυ κατέληξε στο µπλοκ 9 και η Φρίντελ στο 10, το µπλοκ των ιατρικών πειραµάτων, υπό τη διεύθυνση του περιώνυµου, πλέον, Γιόζεφ Μένγκελε. Όταν οι Ρώσοι πλησίαζαν στο Άουσβιτς στα τέλη του 1944, οι ναζί προσπάθησαν να εξαφανίσουν τα ίχνη τους υποχρεώνοντας τους κρατούµενους, µαζί τους και τη Φρίντελ, να περπατήσουν µέχρι τη Γερµανία – αργότερα οι πορείες αυτές θα ονοµάζονταν πορείες θανάτου. Ο Έντυ κρύφτηκε και παρέµεινε στο Άουσβιτς. Βρήκε ένα τετράδιο και ένα µολύβι και άρχισε να γράφει.
Στο Τελευταίος σταθµός Άουσβιτς, ο Έντυ ντε Βιντ αφηγείται τη φρίκη του στρατοπέδου και αναλύει και παρατηρεί την ανθρώπινη συµπεριφορά – και την καλοσύνη και την κακία. Η µαρτυρία του, καθώς την καταγράφει µέσα από το στρατόπεδο αµέσως µετά την απελευθέρωσή του, είναι µοναδική και πηγαία.

«Το Τελευταίος σταθµός Άουσβιτς είναι η απόλυτη µαρτυρία του Ολοκαυτώµατος». Heather Morris
«Είναι µοναδική η συµβολή αυτού του βιβλίου στη λογοτεχνία και στην ιστορία του Ολοκαυτώµατος». Library Journal
«Το Τελευταίος σταθµός Άουσβιτς δίνει στον αναγνώστη την εντύπωση πως είναι έργο εξαιρετικής µυθοπλασίας. Μακάρι να ήταν έτσι...» New York Journal of Books
«Η ένταση και αυτός ο χαρακτήρας του επείγοντος το καθιστούν µοναδικό». Irish Times
«Ο Έντυ ντε Βιντ τις τελευταίες µέρες πριν φύγει από το Άουσβιτς κατέγραψε όσα έζησε εκεί. Για να µπορέσει να αφηγηθεί την ιστορία του, έδωσε στον αφηγητή ένα άλλο όνοµα. Ο Χανς είναι που αγωνιά για τη γυναίκα του, ο Χανς –όχι ο Έντυ– είναι που βλέπει τον “αιώνιο καπνό” στα κρεµατόρια, ο Χανς είναι που ακούει τον συγκρατούµενό του να του λέει πως “ούτε στην Ολλανδία πρόκειται να µας πιστέψουν όταν επιστρέψουµε και τους τα πούµε όλα αυτά”. Το βιβλίο του Ντε Βιντ είναι η µοναδική µαρτυρία, από αυτές που έχουν φτάσει ως εµάς, που γράφτηκε µέσα στο στρατόπεδο. Και είναι πολλαπλά µοναδική». Times Literary Supplement

Έντυ ντε Βιντ