14η ΙΟΥΛΙΟΥ

Η Γαλλική Επανάσταση αρχίζει στις 28 Απριλίου του 1789, τη μέρα που ο ιδιοκτήτης μιας μεγάλης βιοτεχνίας χάρτινης ταπετσαρίας ανακοινώνει στο προσωπικό μειώσεις μισθών. Οι εργάτες εξεγείρονται, βάζουν φωτιά στις εγκαταστάσεις, τις λεηλατούν. Η Γαλλία είναι σε κρίση· οι άνθρωποι υποφέρουν. Ώσπου έρχεται αυτή η ατέλειωτη πνιγηρή νύχτα της 13ης Ιουλίου του 1789, μια νύχτα που όλοι την πέρασαν ξάγρυπνοι, γεμάτοι αγωνία. Το πρωί της 14ης Ιουλίου, με την άλωση της Βαστίλλης, η Επανάσταση είναι πλέον σε εξέλιξη. Ο Ερίκ Βυϊγιάρ μάς μεταφέρει το κλίμα εκείνης της ημέρας, εμφυσώντας πνοή σε τούτη τη μεγάλη εξέγερση που, με τον καιρό, το μήνυμά της ξεθώριασε σε εορταστικό απολίθωμα. Με αφετηρία το ανώνυμο πλήθος, το 14η Ιουλίου εστιάζει στη συλλογική αφήγηση των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν σε αυτά τα γεγονότα, αλλά ξεχάστηκαν από την επίσημη Ιστορία· μικρογραφίες όλο ζωή, που συνθέτουν από κοινού μια μεγαλειώδη τοιχογραφία. Η άλωση της Βαστίλλης είναι ένα από τα πιο εμβληματικά συμβάντα όλων των εποχών. Μας αφηγήθηκαν, όμως, την ιστορία της όπως την έγραψαν οι επιφανείς, υπό την οπτική γωνία όσων δεν ήταν παρόντες εκείνη την ημέρα. Το βιβλίο του Ερίκ Βυϊγιάρ διηγείται, αντίθετα, την ιστορία των αφανών που πράγματι άλωσαν τη Βαστίλλη. Είναι ένα βιβλίο χάρη στο οποίο η ημέρα της επετείου της Γαλλικής Επανάστασης, η ημέρα της εθνικής εορτής της Γαλλίας, μοιάζει να ανακτά το ορμητικό και ανυπότακτο μεγαλείο της. Ένα βιβλίο με παθιασμένη γραφή, το οποίο καθιστά πρόδηλο αυτό που συνήθως λησμονούμε: η ελευθερία απαιτεί και την ισότητα όλων ενώπιον της Ιστορίας. *** Χρησιμοποιώντας πρακτικά, αστυνομικές αναφορές και προσωπικές αφηγήσεις, ο συγγραφέας επιδιώκει να αποκαλύψει αυτό που ο Μπαλζάκ, αντιπαραθέτοντάς το στην «επίσημη και ψευδόμενη ιστορία», περιέγραψε ως «μυστική ιστορία, εκεί όπου βρίσκονται τα πραγματικά αίτια των γεγονότων». Σε αυτό το εγχείρημα υπάρχει μια βαθιά πολιτική διάσταση: να αναδειχθεί η δύναμη του λαού. La Croix Ο Βυϊγιάρ χρησιμοποιεί το ταλέντο του για να αναπαραστήσει το πλήθος, να αποτίσει φόρο τιμής σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, σε πράξεις τόσο θαρραλέες όσο και παράλογες. Και παρασύρει τον αναγνώστη, με αυτό το μείγμα του κοινότοπου και του μεγαλειώδους που δημιουργεί Ιστορία. Le Monde Απίστευτο ταλέντο. Γραφή πυκνή και ζωντανή, ανάμεσα στη λεπίδα του ξυραφιού και μια απέραντη τρυφερότηταγια τους ανθρώπους. Télérama «Στ’ άρματα, στ’ άρματα, πληβείοι». Στις σαγηνευτικές σελίδες αυτού του βιβλίου, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί εναλλακτικά δύο οπτικές γωνίες: πεπεισμένος, ως κληρονόμος της σχολής των Annales, για την αναγκαιότητα να καταστήσει πρωταγωνιστή του έπους τον λαό στο σύνολό του, και όχι τη μια ή την άλλη διασημότητα που αναδείχθηκε από την επίσημη ιστορία, άλλοτε τον αντιμετωπίζει ως μια οργανική μάζα, ενσάρκωση της συλλογικής ψυχής, και άλλοτε περιγράφει λεπτομερώς τη δράση συγκεκριμένων προσώπων. Le Vif/L’Express Ο Βυϊγιάρ αποδίδει στους ριγμένους της Ιστορίας τη θέση που τους στέρησαν οι νικητές. Εδώ δρα ο λαός και όχι οι εμβληματικές μορφές που απαθανάτισε ο Μισελέ και καθιέρωσαν τα σχολικά εγχειρίδια για να σβήσουν από τη μνήμη τον λαό του δρόμου, εργάτες, εμπόρους, ανέργους, πόρνες, μικροεπαγγελματίες. Le Matricule des anges

ÉRIC VUILLARD