Ιστορία σαν παραμύθι

Στο βιβλίο αυτό ο Μπαρίκκο κάνει βουτιά στην ιστορία, ψάχνοντας για στιγμές ξεχωριστές, τις οποίες ανακαλύπτει μέσα στο παρελθόν της χώρας του, της Ευρώπης, της Αμερικής, και, όπως λέει και ο ίδιος στο σημαντικό σημείωμά του, η αλήθεια μετουσιώνεται, ταυτίζεται με τον μύθο. Αφήνεται να παρασυρθεί από τη φαντασία του σε παράξενα μονοπάτια του νου, της ιστορίας, της γεωγραφίας της γης και των ανθρώπων. Φτιάχνει τόπους ανύπαρκτους δίπλα σε γνωστές διαδρομές του χάρτη, δίπλα σε πραγματικά ιστορικά πρόσωπα δημιουργεί πρόσωπα φανταστικά που, αν αναλυθούν στα συστατικά τους, δεν είναι παρά μια συρραφή υπαρκτών προσώπων. Σημαντικές ιστορικές στιγμές γίνονται αφετηρία για να ξετυλιχτεί το κουβάρι μιας ευφάνταστης ιστορίας, με κεντρικό άξονα τη Μεγάλη Κούρσα του 1903, Παρίσι-Μαδρίτη, την «κούρσα εκατόμβη», όπως ονομάστηκε, που σημάδεψε την ιστορία του 20ού αιώνα. Παράλληλα, ξαναζωντανεύει η μάχη, ή μάλλον η πανωλεθρία του Καπορέτο, ορόσημο στην ιταλική ιστορία, όπου «η πραγματικότητα ξεπέρασε κάθε φαντασία», για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Μπαρίκκο.

Με φαινομενικά ετερόκλητα στοιχεία, ο Μπαρίκκο καταπιάνεται εδώ με ένα και μοναδικό θέμα: με το όνειρο, με το όραμα, με την προσδοκία. Αυτός είναι ο πυρήνας του βιβλίου: το όνειρο ως μοναδικός στόχος ζωής, ως αφετηρία και γραμμή τερματισμού συνάμα. Το όνειρο που γίνεται λόγος για να ζει κανείς και λόγος για να πεθάνει. Σ’ αυτό υποκλίνεται ο Μπαρίκκο, σ’ αυτό υποκλινόμαστε κι εμείς, αντιμέτωποι με ένα μυθιστόρημα που όνειρό του, στόχος του, είναι σε κάθε αράδα να μετουσιώνεται σε ποίημα.

Αλεσσάντρο Μπαρίκκο