ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ - ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ - ΘΕΩΡΙΑ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ - 7500 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Μετά τη θερμή υποδοχή που έτυχε στη σειρά των εκδόσεων Χατζηθωμά το «Συντακτικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας» κατά την πρώτη έκδοσή του, προβαίνουμε σε δεύτερη έκδοση του βιβλίου αλλάζοντας ελαφρά τη δομή του και εμπλουτίζοντάς το σημαντικά τόσο στη θεωρία όσο και στον αριθμό και την ποιότητα των ασκήσεων.

Η θεωρία, για να διευκολύνει τη σχολική πράξη, σε γενικές γραμμές είναι δομημένη σύμφωνα με τις υποδείξεις του νέου αναλυτικού προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας και περιλαμβάνει τα γνωστά τρία μέρη του Συντακτικού, την πρόταση και τους όρους της, τη σύνδεση των προτάσεων και τα σχήματα λόγου. Χάρη στη συμβολή των φιλολόγων Μαρίας Σταμλακού και Βασιλείας Γάτσου, τις οποίες και θερμά ευχαριστούμε, απέκτησε ιδιαίτερη πληρότητα, με αποτέλεσμα να δίδεται λύση σε κάθε συντακτικό φαινόμενο υποδεικνύοντας τη σωστή θέση σε απορίες και αμφισβητήσεις που δημιουργούνται.

Με ξεχωριστή μεθοδικότητα αντιμετωπίζονται τα «δύσκολα» συντακτικά φαινόμενα, όπως των ρηματικών επιθέτων σε -τος και -τέος, των υποθετικών λόγων και της μετατροπής τους στα άλλα είδη, του ευθέος και πλάγιου λόγου, της έλξης του αναφορικού, των ελλειπτικών αναφορικών παραβολικών προτάσεων, των λανθανόντων υποθετικών λόγων κ.ά.

Με παραστατικότητα παρουσιάζονται τα βήματα ανάλυσης των μετοχών σε αντίστοιχες προτάσεις, της σύμπτυξης των προτάσεων στις αντίστοιχες μετοχές, της μετατροπής του ευθέος λόγου σε πλάγιο και του πλάγιου σε ευθύ, της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική και αντίστροφα και του μετασχηματισμού των υποθετικών λόγων σε εξαρτημένους και αντίστροφα. Κάθε συντακτικό φαινόμενο παρουσιάζεται, κυρίως, με τη μορφή πινάκων και, σπανιότερα, με τη γνωστή κλασική εμφάνιση, ώστε η προσφερόμενη ύλη να γίνει κτήμα
των μαθητών με τρόπο απλό και κατανοητό.

Οι ασκήσεις, που είναι αποτέλεσμα μιας επίπονης και μακροχρόνιας προσπάθειας, δίδονται με ιεραρχημένη δυσκολία και με ποικίλες μορφές σε τρόπο, ώστε να παραμένει αμείωτο το ενδιαφέρον του μαθητή. Καλύπτουν όλα τα συντακτικά φαινόμενα, ακόμη και αυτά που στη σχολική πράξη αναπτύσσονται περιστασιακά ή και ευκαιριακά, όπως είναι το άρθρο, οι αντωνυμίες, οι διαθέσεις του ρήματος, οι εμπρόθετοι επιρρηματικοί προσδιορισμοί, τα μόρια, οι σύνδεσμοι και τα σχήματα, αλλά κυρίως τα «δύσκολα» συντακτικά φαινόμενα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ειδικά επιλεγμένα κείμενα, αποσπάσματα αττικών συγγραφέων, ανταποκρινόμενα σε κάθε συντακτικό φαινόμενο, συμπληρώνουν το τμήμα των ασκήσεων.

Στην πληρότητα του βιβλίου συμβάλλει και η αξιόλογη εργασία των συναδέλφων Μαρίας Σταμλακού και Βασιλείας Γάτσου: «Μεθοδολογία προσέγγισης του πρωτότυπου κειμένου», όπου με τρόπο εύληπτο παρουσιάζονται τα βήματα προσέγγισης του άγνωστου κειμένου, που η κατανόησή του είναι και ο βασικός σκοπός του Συντακτικού.

Σε ιδιαίτερο βιβλίο δίδονται οι απαντήσεις των ασκήσεων με πλήρη ανάλυση και αιτιολόγηση, ώστε ο μαθητής, ελέγχοντας τις απαντήσεις, να διακατέχεται από βεβαιότητα, και με απεριόριστη αυτοπεποίθηση να αντιμετωπίζει τα συντακτικά φαινόμενα.

Πίνακας ρημάτων εντεταγμένων σε κατηγορίες ανάλογα με τη σημασία τους συμπληρώνει την όλη μας προσπάθεια.

Φιλοδοξία μας είναι το βιβλίο αυτό να αποτελέσει το μέσο, με το οποίο ο μαθητής θα επιχειρήσει να εμβαθύνει στη δομή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και στην κατανόηση των κειμένων των αττικών συγγραφέων, και ο καθηγητής να έχει ένα χρήσιμο εργαλείο για τη διδασκαλία του μαθήματος του Συντακτικού.

Ιωάννης Λιναρδής