Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων

Ο λογοτεχνικός µύθος είναι τραπέζι τζόγου. Ο Ελιµάν είχε καθίσει εκεί και είχε κατεβάσει τα τρία ισχυρότερα ατού που µπορεί κανείς να διαθέτει: κατ’ αρχάς, είχε επιλέξει ένα όνοµα µε µυστηριώδη αρχικά· εν συνεχεία, είχε γράψει ένα και µοναδικό βιβλίο· εντέλει, είχε εξαφανιστεί χωρίς να αφήσει ίχνη. Άξιζε, ναι, να ρισκάρεις για να µαζέψεις το λείψανό του._x000D_ Το 2018 ο νεαρός Σενεγαλέζος συγγραφέας Ντιεγκάν Λατύρ Φέιγ ανακαλύπτει στο Παρίσι ένα βιβλίο µύθο, που εκδόθηκε το 1938. Τίτλος του: Ο λαβύρινθος του απάνθρωπου. Ο συγγραφέας του, που στην εποχή του είχε χαρακτηριστεί ο «νέγρος Ρεµπό», εξαφανίστηκε αµέσως µετά το σκάνδαλο που προκάλεσε η δηµοσίευση του κειµένου του. Ο Ντιεγκάν, γοητευµένος από την ανάγνωση του βιβλίου και την ιστορία της εξαφάνισης, αρχίζει να αναζητά τα ίχνη του µυστηριώδους συγγραφέα Τ.Σ. Ελιµάν και έρχεται αντιµέτωπος µε τις µεγάλες τραγωδίες της αποικιοκρατίας και του Ολοκαυτώµατος. Από τη Σενεγάλη στη Γαλλία, περνώντας από την Αργεντινή, ποια αλήθεια τον περιµένει στο κέντρο του λαβυρίνθου;_x000D_ Η πιο µυστική µνήµη των ανθρώπων είναι ένα αριστοτεχνικό µυθιστόρηµα αστείρευτης ευρηµατικότητας, ένα βιβλίο για τη ζωή απέναντι στη γραφή, για τη βαθιά ανάγκη του τέλους της αντιπαράθεσης της Αφρικής µε τη Δύση, ένας ύµνος αγάπης, πάνω απ’ όλα, για τη λογοτεχνία και την αντοχή της στον χρόνο. Ο χρόνος είναι φονιάς. Σκοτώνει µέσα µας την ψευδαίσθηση ότι οι πληγές µας είναι µοναδικές. Όχι, δεν είναι. Καµιά πληγή δεν είναι µοναδική. Τίποτα ανθρώπινο δεν είναι µοναδικό. Όλα γίνονται φριχτά κοινότοπα µε τον χρόνο. Ιδού το αδιέξοδο· αλλά ακριβώς σ’ αυτό το αδιέξοδο έχει η λογοτεχνία µια πιθανότητα να γεννηθεί._x000D_ _x000D_ «Ένα σπουδαίο βιβλίο που µαγεύει, συναρπάζει και προβληµατίζει». Marianne Payot, L’Express_x000D_ «Αναπτύσσεται σαν τεράστιος λαβύρινθος, είναι όµως ένας λαβύρινθος του ανθρώπινου –γενεαλογικός, πολιτικός, αισθητικός– όπου ο συγγραφέας, χωρίς να µας κρατάει από το χέρι, δε µας χάνει ωστόσο ποτέ». Camille Laurens, Le Monde_x000D_ «Ένα σύµπαν ολόκληρο µέσα σ’ ένα βιβλίο που µας µεταφέρει στο Παρίσι, στο Ντακάρ, στο Άµστερνταµ και στο Μπουέ-νος ΄Αιρες, όπου περνάµε µέσα από τις αποκαλυπτήριες στιγµές του 20ού αιώνα καθώς διασταυρωνόµαστε µε τον Μπόρχες, τον Σάµπατο και τον Γκοµπρόβιτς». Youness Bousenna, Télérama_x000D_ «Η πιο µυστική µνήµη των ανθρώπων βασίζεται στην έρευνα, την παθιασµένη και παραπλανητική πορεία µέσα από ένα µωσαϊκό µαρτυριών, αφηγήσεων και γραπτών, αλλά επίσης στο µυθιστόρηµα µύησης». Frédérique Roussel, Libération_x000D_ «Η επινοητικότητα, η τόλµη, η αδιαλλαξία της γλώσσας του µεταµορφώνουν αυτό το βιβλίο, που φέρνει αντιµέτωπες τις αναγκαιότητες του ζην και του συγγράφειν, σε ερωτική εξοµολόγηση στη λογοτεχνία». Laëtitia Favro, Lire_x000D_ «Το βιβλίο που φωτίζει όλη τη λογοτεχνική σκηνή σήµερα». François Busnel, Franceinfo

Mohamed Mbougar Sarr