Ο συνεργάτης του Βιβλιοχαρτοπωλείου Άνεμος Γιάννης Ζαραμπούκας γράφει για το μυθιστόρημα «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» του Χάλιντ Χαλίφα.

Τα τελευταία χρόνια, στη σειρά ξένης πεζογραφίας «Συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο» των εκδόσεων Καστανιώτη, έχουν μεταφραστεί πολλά και ενδιαφέροντα σύγχρονα μυθιστορήματα, που αποτελούν ένα παράθυρο στον κόσμο! Κι αυτό γιατί μέσα από το εκάστοτε βιβλίο ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με άγνωστες πτυχές του πολιτισμού και της κουλτούρας άλλων λαών. Ταξιδεύει από την Κούβα στην Ιαπωνία και από την Ιταλία στο Ιράκ, τη Συρία, το Ισραήλ και τη Νότια Κορέα. Ζει χιλιάδες ζωές ανθρώπων τόσο διαφορετικών, αλλά τελικά και τόσο ίδιων μεταξύ τους. Περπατά σε πολύβουα σοκάκια, γνωρίζει περιόδους ακμής και αίγλης, έρχεται αντιμέτωπος με τη σκληρότητα του πολέμου, τη φτώχεια, το αναπόδραστο του θανάτου. Συγκεντρώνει εικόνες και εμπειρίες, γνωρίζει τόσο ανοίκεια στοιχεία πολιτισμού, που όχι μόνο τον εντυπωσιάζουν και εξάπτουν την περιέργεια του, αλλά ταυτόχρονα πυροδοτούν μία πληθώρα σκέψεων, σε μία προσπάθεια απάντησης των ερωτημάτων που προκύπτουν, αλλά και μία αναπόφευκτης σύγκρισης που προκύπτει.

Προσωπικά, δύο χρόνια τώρα, παρακολουθώ στενά τη συγκεκριμένη λογοτεχνική σειρά, επιχειρώντας να διαβάζω όσα περισσότερα από αυτά τα μυθιστορήματα μου επιτρέπει ο ελεύθερος μου χρόνος, διότι η τόσο στενή επαφή με ξένους και άγνωστους προς εμένα πολιτισμούς με γοητεύει! Κάποια από αυτά που έχω ξεχωρίσει είναι τα: Η ροδιά μονάχα ξέρει, Το χρυσάφι και η κατάρα της ερήμου, Η χορτοφάγος. Πρόσφατα, είχα την τύχη να διαβάσω το μυθιστόρημα «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» του Χάλιντ Χαλίφα, το οποίο επέλεξα τόσο για τον τίτλο του, όσο και για το γεγονός ότι διαδραματίζεται στην πολύπαθη Συρία, χώρα καταγωγής του συγγραφέα.

Πρόκειται για ένα σύντομο μυθιστόρημα, 200 μόλις σελίδων, το οποίο θα έλεγα ότι συνομιλεί ανοικτά με το «Καθώς ψυχορραγώ» του Αμερικανού συγγραφέα Γουίλιαμ Φώκνερ, αφού παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες. Όπως στο μυθιστόρημα του Φώκνερ έτσι και στον Χάλιντ Χαλίφα ο θάνατος αποτελεί την αφορμή για ένα ταξίδι. Για ένα οδοιπορικό στους επικίνδυνους δρόμους της Συρίας, με σκοπό την εκπλήρωση της επιθυμίας του εκλιπόντα πατέρα (σε αυτή την περίπτωση) να ταφεί στο πλευρό της αδικοχαμένης αδερφής του, στο χώμα της πατρίδας του.

Έτσι λοιπόν, ο Μπούλμπουλ με αφορμή τον θάνατο του πατέρα του, επικοινωνεί ξανά με τα δύο του αδέρφια την Φάτιμα και τον Χουσέιν και οι τρεις τους ξεκινούν ένα οδικό ταξίδι με τη σωρό του νεκρού πατέρα τους, με προορισμό το χωριό του τελευταίου. Αυτό το ιδιότυπο «road trip» αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον συγγραφέα να ρίξει άπλετο φως στις σκληρές συνθήκες που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στη Συρία, τονίζοντας τη φρίκη του θανάτου, τον φόβο της που προκύπτει από τη συνεχή εμπόλεμη κατάσταση, την εξοικείωση του κόσμου με τον θάνατο, αλλά και γενικότερα την κωμικοτραγική πλευρά αυτού του προβλήματος που ταλανίζει χρόνια τώρα τη Συρία.

Τα τρία αδέρφια συναντιούνται μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια σιωπής και ξεκινούν το ιδιότυπο αυτό ταξίδι. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, θα έρθουν αντιμέτωποι και με τις δύο πλευρές της εμφύλιας διαμάχης. Θα κληθούν να περάσουν από οδοφράγματα, εξαγοράζοντας αρκετές φορές την ελευθερία τους. Μέσα από τα δικά τους μάτια, θα δούμε τις ιδιαίτερες συνθήκες εντός των οποίων ζουν χρόνια τώρα οι Σύριοι. Οι βομβαρδισμοί από πολεμικά αεροπλάνα, η συχνή επέλαση των τανκς, οι πυροβολισμοί, η καχυποψία, η προδοσία, οι αναπόφευκτες συγκρούσεις μεταξύ του στρατού της Κυβέρνησης και των επαναστατών με τα ολέθρια αποτελέσματα, η παρακμή, η φτώχεια, το διαλυμένο σύστημα υγείας αποτελούν μερικές από τις συνιστώσες που συνθέτουν την καθημερινότητα του συριακού λαού.

Ο συγγραφέας χωρίς τάσεις ωραιοποίησης, προσεγγίζοντας ρεαλιστικά και με αφοπλιστική ειλικρίνεια τα γεγονότα, μας παρουσιάζει δίχως συναισθηματισμούς αυτά που συμβαίνουν στη Συρία, αναδεικνύοντας την τραγικότητα της κατάστασης. Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους. Γεννούν πλήθος σκέψεων και συναισθημάτων στον αναγνώστη. Τον προβληματίζουν. Ο συγγραφέας καταφέρνει να παρουσιάσει με ξεχωριστό τρόπο, τρόπο που διέπεται από ένα λεπτό χιούμορ και μία υποδόρια ειρωνική διάθεση τα τραύματα μίας χώρας που ακόμη αιμορραγούν. Τα τραύματα ενός λαού που δοκιμάζεται σχεδόν πάνω από έναν αιώνα τώρα. Οι Σύριοι έχουν συμφιλιωθεί με την έννοια του θανάτου, αφού αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους. Παρόλα αυτά, παρά την ματαιότητα και το αναπόδραστο της μοίρας που θα έλεγα ότι κυριαρχούν, οι άνθρωποι προσπαθούν, ελπίζουν, αγωνίζονται, ζουν. Ζουν όχι με την ελπίδα μίας καλύτερης ζωής, αλλά με τη δίψα για εκδίκηση. Γεγονός που τουλάχιστον στα δικά μου μάτια υπογραμμίζει με έντονο τρόπο την φαυλότητα του «συριακού προβλήματος».

Οι χαρακτήρες που επινοεί ο Χάλιντ Χαλίφα και πρωταγωνιστούν στις σελίδες του βιβλίου του είναι άγευστοι, άχρωμοι, ηττημένοι. Χαρακτήρες δειλοί, ανειλικρινείς με τον ίδιο τους τον εαυτό, που απέτυχαν παταγωδώς στη ζωή, με αποτέλεσμα να βιώνουν μία καθημερινότητα που μέρα τη μέρα τους αλλοιώνει και τους μετατρέπει σε απαθή όντα. Στον αντίποδα αυτών των χαρακτήρων βρίσκεται η αδερφή του εκλιπόντα πατέρα, η Λέιλα. Μπορεί και η ίδια να είναι νεκρή, ωστόσο παρά την υλική απουσία της, η Λέιλα έχει καταφέρει να παραμείνει άσβεστη στη μνήμη όσων την γνώρισαν ή άκουσαν για αυτή. Το γεγονός προέκυψε από τον τρόπο που η Λέιλα αποφάσισε να τερματίσει τη ζωή της. Πήγε κόντρα στις πατριαρχικές επιταγές της κοινωνίας. Επέλεξε να θυσιαστεί παρά να ζήσει δίπλα σε έναν άνθρωπο που δεν αγαπά και άλλοι επέλεξαν για εκείνη. Η πράξη της άκρως συμβολική και επαναστατική αποτελεί μία ενδιαφέρουσα αντίθεση που δημιουργεί ένα εκρηκτικό δίπολο ανάμεσα σε εκείνη και τους υπόλοιπους χαρακτήρες του βιβλία, ειδικά τα τρία ανίψια της, που αποδεικνύονται ιδιαίτερα απρόθυμα να αγωνιστούν για τα όνειρα και τις επιθυμίες τους.

Ολοκληρώνοντας, το μυθιστόρημα «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» αποτελεί ένα παράθυρο που παρέχει στον δυτικό αναγνώστη τη δυνατότητα να αντικρίσει μία τραυματισμένη χώρα, να συγχρωτιστεί με ένα πληγωμένο λαό που βιώνει εδώ και χρόνια αμέτρητες απογοητεύσεις, με τις καλές στιγμές, στιγμές αισιοδοξίας και ελπίδας να κρατούν όσο ένα πυροτέχνημα. Πρόκειται λοιπόν για ένα ανθρωποκεντρικό μυθιστόρημα, εξαιρετικά μεταφρασμένο από την κυρία Αγγελική Σιγούρου, που αξίζει να διαβάσετε!

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στη σελίδα Vivlia4U.

Θέλεις να διαβάσεις το βιβλίο «Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά»;

Θα το βρεις στο Βιβλιοχαρτοπωλείο Άνεμος (Κύπρου 47, Λάρισα), στο site μας https://www.anemos-book.gr/o-thanatos-einai-zoriki-doyleia και στο τηλέφωνο 2410252390.

# χωρίς έξοδα αποστολής για την πόλη της Λάρισας

# παράδοση αυθημερόν για παραγγελίες έως τις 19:00

# πριν κάθε αποστολή απολυμαίνουμε όλα τα είδη με ισοπροπυλική αλκοόλη